Nieczytelne ustawienie guzików ON i OFF

Jak uzyskiwać zgodę na działania marketingowe – a kiedy jej nie potrzeba? To nigdy prawnie nie było proste, ale pojawiła się dająca nadzieję propozycja ujednolicenia. Zapraszam do szczegółów.

Opowie o nich Tomasz Skupny – tak jak zrobił to wtedy, gdy przed paniką uprzedzaliśmy o Omnibusie. Prawnik, doktorant, zajmujący się prawem prywatności, ochroną danych, cyberbezpieczeństwem oraz szerokopojętym compliance.

Rząd na początku maja przyjął zmiany w przepisach regulujących prawo telekomunikacyjne. Nowy projekt ustawy Prawo Komunikacji Elektronicznej (PKE) trafił do sejmu w ostatnim tygodniu maja – a my już możemy zobaczyć, jak będzie wyglądało (spóźnione) wdrożenie unijnych przepisów zawartych w Europejskim Kodeksie Łączności Elektronicznej.

Aktualnie, by odpowiednio budować bazę do marketingu bezpośredniego, należy zwrócić uwagę na dwa przepisy oraz domieszkę RODO:

Art. 172 Prawa Telekomunikacyjnego (PT)

Zakazane jest używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących do celów marketingu bezpośredniego lub przesyłania niezamówionej informacji handlowej, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.

Art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną (UŚUDE)

Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej.

Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny.

Zgody na marketing muszą również spełniać wymagania RODO – powinny być dobrowolne, konkretne, świadome i jednoznaczne.
W praktyce oznacza to zbieranie zgód poprzez checkboxy lub poprzez zapis w ramach formularza.

Artykuły 172 PT i 10 UŚUDE dotyczą tego samego zagadnienia, ale nie posługują się tymi samymi definicjami, co może sprawiać trudności w ich właściwym stosowaniu. Propozycja nowych przepisów upraszcza tę sytuację, jednak nie rozwiązuje wszystkich problemów.

Nowa ustawa (oprócz zmiany nazwy na Prawo Komunikacji Elektronicznej) uchyla powyższy art. 10 i zamiast art. 172 wprowadza następujący:

Art. 398

1. Zakazane jest używanie:

1) automatycznych systemów wywołujących,

2) telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, w szczególności w ramach korzystania z usług komunikacji interpersonalnej – do celów przesyłania informacji handlowej, w tym marketingu bezpośredniego, chyba że uprzednio wyrażono na to zgodę.


2. Zgoda, o której mowa w ust. 1, może być wyrażona przez udostępnienie przez abonenta lub użytkownika końcowego identyfikującego go adresu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, w celu przesyłania informacji handlowej na podany przez abonenta lub użytkownika końcowego adres elektroniczny.

    Mamy tu sukces – ustawodawca uznał, że wystarczy jeden przepis dotyczący przesyłania komunikacji marketingowej. Niestety, nie rozwiązuje to wszystkich wątpliwości.

    Chociaż dyrektywa unijna pozwala na przesyłanie informacji handlowych do obecnych klientów w ramach mechanizmu Opt-out (czyli do momentu zgłoszenia sprzeciwu), polskie przepisy tej możliwości nie uwzględniają.

    W uzasadnieniu projektu możemy przeczytać, że zgoda może nie być wyraźna, jeżeli abonent lub użytkownik końcowy udostępnił adres elektroniczny w celu przesyłania informacji handlowej. 

    Musi jednak być konkretna, wskazywać kanał przyszłej komunikacji (np. SMS, telefon, e-mail), cel oraz podmiot, na rzecz którego została udzielona.

    Warto więc zwracać uwagę już teraz, by przy tworzeniu zgód na marketing, obejmowały one poszczególne kanały komunikacji z klientem.

    Ale jednak człowiek nie żyje jedynie marketingiem. Nowe przepisy wprowadzają również inne prawa dla użytkowników końcowych. Z tych ciekawszych:

    1. Umowy zawierane z konsumentami mają być bardziej czytelne i przejrzyste, dzięki dołączeniu zwięzłego podsumowania warunków umowy (art. 287).
    2. Konsumenci korzystający z usług pre-paid będą mogli otrzymać zwrot pozostałych na koncie środków z doładowań w przypadku wygaśnięcia ważności konta (art. 285).
    3. Uruchomiona zostanie usługa Advance Mobile Location (AML), wspomagająca lokalizację osób potrzebujących pomocy przez służby ratunkowe.

    Podsumowując – nie mogło być za prosto, ale będzie prościej. Śledź zmiany w zgodach (pomożemy) i już teraz tworząc uwzględniaj kanały oraz nowy przepis.