Jak może pamiętasz, jestem klientem ludzi od „Księgowość dla prawnika„. Z tego powodu mieliśmy tu już wspólne wpisy, na przykład ten o ZUS. Wracamy z tematem.

A zatem, bez przedłużania – oddaję „mikrofon” Grzegorzowi Gębce, doradcy podatkowemu.

W minionym roku nie zmieniły się regulacje art. 18c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; Dz. U. z 2020 r., poz. 266 ze zm.), które regulują instytucję tzw. małego ZUS Plus. Ta z kolei pozwala przedsiębiorcom uzyskującym przychody i dochody mieszczące się w określonym limicie, opłacać niższe niż standardowe składki na ubezpieczenia społeczne. Jednak dla możliwości korzystania z małego ZUS Plus, oprócz spełnienia kryteriów ekonomicznych, niezbędne jest dopełnienie formalności związanych ze złożeniem odpowiednich zgłoszeń do ZUS.

1. Kiedy możesz skorzystać?

Podstawowy warunek wejścia na mały ZUS Plus to przychód z działalności gospodarczej za poprzedni rok poniżej 120.000 zł (jeśli prowadziłeś działalność przez część 2020 r. wskazany limit liczony jest proporcjonalnie).

Niestety przez takie ustawienie warunku, wszelka działalność handlowa praktycznie wypada z małego ZUS Plus (limit 120.000 przy obrocie towarami to niewielka kwota).

2. Do kiedy trzeba się zgłosić?

a) przedsiębiorcy, którzy korzystali w grudniu 2020 r. z Małego ZUS Plus. W takim wypadku nie jest niezbędne dokonanie przerejestrowania w ZUS – przedsiębiorca zgłoszony jest tam bowiem z właściwym kodem.

b) przedsiębiorcy, którzy nie korzystali z Małego ZUS Plus w 2020 r. W takim wypadku niezbędne jest przerejestrowanie się w ZUS w terminie do 1 lutego 2021 r.

c) przedsiębiorcy, którzy korzystają z preferencyjnych rozliczeń z ZUS (płacą obniżone składki w wysokości około 600 zł). W takim wypadku niezbędne jest przerejestrowanie się w ZUS, w ciągu 7 dni od zakończenia korzystania z preferencyjnych rozliczeń (jeśli zakończenie preferencyjnych rozliczeń nastąpiło 31 grudnia 2020 r., czas na przerejestrowanie się na mały ZUS Plus masz do 1 lutego 2021 r.)

d) inni, m.in.:

– osoby na zasiłku macierzyńskim (prowadzące w tym czasie działalność gospodarczą), którym kończy się on w trakcie 2021 r. (jeśli po zakończeniu pobierania zasiłku chcą korzystać z małego ZUS Plus) powinny przerejestrować się do 1 lutego 2021 r.,

– osoby posiadające inny tytuł do ubezpieczenia społecznego (np. umowa o pracę), opłacające z tytułu działalności gospodarczej tylko składkę zdrowotną (jeśli w trakcie 2021 r. utracą ten drugi tytuł do ubezpieczeń i będą chciały korzystać z małego ZUS Plus), powinny przerejestrować się do 1 lutego 2021 r..

3. Czy można przywrócić termin do zgłoszenia?

Niestety nie. Nie ma na to wpływ COVID, choroby, inne okoliczności. Brak dokonania przerejestrowania na mały ZUS Plus we wskazanych terminach jest traktowany przez ZUS jako rezygnacja z tej formy rozliczeń w danym roku.

4. Co wyklucza z małego ZUS Plus?

Nie skorzystasz, jeśli:

– w poprzednim roku (w 2020 r.) prowadziłeś działalność gospodarczą krócej niż 60 dni

albo

– rozliczałeś się w formie karty podatkowej i byłeś jednocześnie zwolniony ze sprzedaży od podatku VAT

albo

– podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej)

albo

– spełniasz warunki do opłacania „preferencyjnych składek”, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia

Pełen katalog okoliczności wyłączających z małego ZUS Plus ujęty został w art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

5. Czy wolne zawody (m.in. prawnicy i lekarze) wykluczone są z małego ZUS Plus?

Problem sygnalizowaliśmy już w poprzednim roku. W tym wydaje się być jeszcze bardziej nasilony przez rozszerzenie definicji „wolnego zawodu” w ramach ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Mianowicie zgodnie z art. 18c ust. 11 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, mały ZUS Plus nie znajduje zastosowania do osób, które lub do których w poprzednim roku kalendarzowym także prowadziły pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 2-5. W art. 8 ust. 6 pkt 3 tej ustawy, czytamy zaś, o osobie prowadzącej działalność w zakresie wolnego zawodu:

a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast ZUS w ramach wydawanych w trakcie 2020 r. interpretacji uznawał, że jeśli dana osoba nawet „łapie” się pod definicję wolnego zawodu, jednak wykonuje ją w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG, ma możliwość korzystania z małego ZUS Plus. Oczywiście natomiast przedstawicielom wolnych zawodów, w celu zabezpieczenia swoich interesów, proponujemy zwrócenie się do ZUS z wnioskiem o wydanie interpretacji w ich indywidualnej sprawie.

Podsumowując, wolne zawody – rozliczające się w ramach działalności gospodarczej – mają możliwość skorzystania z małego ZUS Plus.

6. Ile będą wynosić składki w 2021 r. na małym ZUS plus?

Wysokość składek ustalana będzie w każdym wypadku indywidualnie w oparciu o wysokość dochodu. Natomiast graniczne wartości między którymi będzie wahała się ustalona składka to: (minimum) wysokość preferencyjnego ZUS (ten, który opłaca się przez pierwsze 24 miesiące działalności, nie licząc ulgi na start); (maksimum) wysokość standardowego ZUS.

Jeśli chcesz wyliczyć swoje składki na Małym ZUS Plus, możesz skorzystać z narzędzia udostępnionego przez ZUS: https://eskladka.pl/Calculator

7. Jak długo mogę korzystać z małego ZUS i małego ZUS plus?

Nie dłużej niż 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Do tego wlicza się okres korzystania z Małego ZUS (poprzednik Małego ZUS Plus, który obowiązywał w 2019 i w styczniu 2020 r.). Do wskazanych 36 miesięcy nie wlicza się natomiast okres korzystania z ulgi na start (pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) oraz składek preferencyjnych (kolejne – po uldze na start – 24 miesiące działalności).

Dlatego osoby, które skorzystały (i skorzystają) z małego ZUS i małego ZUS plus w 2021 r., a robiły to także w 2019 i 2020, począwszy od 2022 będą opłacać już pełne składki przez co najmniej 24 miesiące.

8. Czy do limitu przychodów uprawniających do skorzystania z małego ZUS/plus wliczać wszystkie przychody uzyskane w 2020 r. (np. z umowy o pracę, zleceń wykonywanych poza działalnością gospodarczą, etc.)?

Nie. Zliczamy wyłącznie przychody z prowadzonej działalności gospodarczej.

9. Czy do limitu przychodów uprawniających do skorzystania z małego ZUS/plus powinniśmy przyjmować kwoty netto, czy brutto (tj. z VAT)?

Powinniśmy brać pod uwagę kwoty netto, tj. bez VAT.