A jak mieszkam za granicą? A jakie są ulgi? Co z małżonkiem i dziećmi? Co z nadpłatą, co gdy działalność jest zawieszona? Na te i inne pytania uzyskasz odpowiedź tutaj.

To drugi wpis w wyniku mojej współpracy z obsługującym mnie księgowo Grześkiem Gębką z Księgowość dla prawnika.  Ja się o swojego PITa dzięki niemu nie boję — za to myślę, że te uwagi mogą być bardzo przydatne dla innych. 

Już 2 maja 2022 r. upływa termin na złożenie PIT za 2021 r. Systematycznie od kilku lat można zauważyć ułatwienia związane z przygotowaniem i przesłaniem do urzędu skarbowego w/w dokumentów. Niemniej jednak wciąż istnieje także wiele zagadnień, które wywołują wątpliwości i stwarzają problemy podatnikom. Oto niektóre z nich:

1. Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Fiskus w tym zakresie prezentuje rygorystyczne stanowisko i uznaje, że nawet pomoc w wychowaniu dziecka przez dziadków może prowadzić do utraty tej preferencji, nie wspominając już o zamieszkiwaniu rodzica dziecka ze swoim partnerem (niekoniecznie biologicznym rodzicem dziecka).

2. Ulga na dzieci. W przypadku posiadania jednego dziecka, możliwość rozliczenia ulgi uzależniona jest od wysokości dochodów uzyskanych przez rodzica/rodziców. Nie mogą one w skali roku przekroczyć 112.000 zł (pomniejszonych o opłacone składki na ubezpieczenia społeczne)w przypadku łącznych dochodów rodziców/56.000 w przypadku rodzica, który nie rozlicza się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Przy posiadaniu dwójki (i więcej) dzieci, ograniczenie to nie ma zastosowania.

3. Rozliczenie z małżonkiem. Należy pamiętać, że ze wspólnego rozliczenia mogą korzystać wyłącznie małżonkowie, którzy (przesłanki muszą być spełnione łącznie):
– pozostają w związku małżeńskim w danym roku,
– przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim istnieje ustrój wspólności majątkowej,
– żadne z małżonków nie opodatkowuje się podatkiem liniowym, ryczałtem ewidencjonowanym (oprócz najmu prywatnego), podatkiem tonażowym.

4. Inne ulgi. W obecnie obowiązującej ustawie o PIT nie ma zbyt wielu manewrów, jeśli idzie o korzystanie z ulg i odliczeń. Najpopularniejszą z nich jest w/w ulga na dzieci i ulga termomodernizacyja. Do dyspozycji pozostaje jeszcze m.in. ulga rehabilitacyjna (dla osób posiadających orzeczenie o niepełnosprawności), ulga na internet (można skorzystać z niej tylko raz w życiu w dwóch następujących po sobie latach). Można odpisywać także darowizny na cele religijne oraz na cele pożytku publicznego. Natomiast nie istnieje obecnie (a wiele osób o to nas pyta) żadna ulga umożliwiająca rozliczenie w ramach zeznania rocznego remontów mieszkania, nieruchomości, etc. – chyba że była to termomodernizacja.

5. Jaki PIT przy zawieszonej działalności gospodarczej? W przypadku przedsiębiorców, którzy zawiesili działalność (np. osoby przebywające na urlopie macierzyńskim), istnieje obowiązek złożenia PIT na druku właściwym dla przedsiębiorców (standardowo PIT-36 albo PIT-36L). Dzieje się tak nawet w sytuacji, w której wskutek zawieszenia działalności nie uzyskaliśmy z niej w trakcie roku żadnego przychodu

6. Nie tylko jeden PIT. Wiele osób zobowiązanych jest do złożenia więcej niż jednego zeznania. PITy składamy przecież w związku z prowadzoną działalnością, czy inną zawodową aktywnością, np. od umów zlecenia, o dzieło. Dodatkowo PIT możemy złożyć w związku ze zbyciem nieruchomości w ramach majątku prywatnego, czy zbyciem udziałów, akcji, etc.

7. Zarabiam poza Polską, czy powinienem złożyć PIT? To zależy w jakim kraju i na jakich warunkach się zarabia, a także od tego czy osoba zarabiająca jest jeszcze polskim rezydentem podatkowym. Ewentualna konieczność zeznania zależy zasadniczo od dwóch czynników:
– jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma zastosowanie z krajem, w którym zarobiliśmy pieniądze (tu bowiem może zdarzyć się, że nawet zarabiając – tylko – za granicą, nie będziemy zobowiązani do rozliczenia się w Polsce),
– czy w także w Polsce uzyskaliśmy jakieś dochody – w tym wypadku zawsze trzeba „pokazać” w ramach PIT oprócz polskich przychodów także zarobki uzyskane poza Polską.

8. Ulga abolicyjna dla pracujących poza Polską. Dotąd (łącznie z rozliczeniem za 2020 r.) osobom, które pracowały poza Polską i tu rozliczały się z tych dochodów, przysługiwała ulga abolicyjna. W dużym skrócie umożliwiała ona niedopłacanie w Polsce podatku od dochodów spoza Polski. Począwszy od rozliczeń za 2021 r. – i urzędu to mocno kontrolują – ulga ta może wynosić tylko 1360 zł. Prowadzić to będzie w niektórych wypadkach do konieczności dopłacenia w Polsce podatku.

9. Co zrobić z nadpłatą w PIT? Podatnicy, którzy w ramach rozliczenia wykażą nadpłatę, mogą wybrać dwie opcje jej odzyskania. Mianowicie mogą otrzymać zwrot (w terminie 45 dni od złożenia deklaracji drogą elektroniczną) albo rozliczyć nadpłatę na poczet bieżących zobowiązań podatkowych (tu należy złożyć informację do urzędu o takim sposobie rozliczenia nadpłaty).

10. Jak złożyć PIT? Podatnicy mogą złożyć zeznania na kilka sposobów. Mianowicie w wersji papierowej (powoli odchodzi ona do lamusa) wysłać pocztą (tu liczy się data stempla pocztowego jako termin złożenia zeznania)/złożyć osobiście w urzędzie. Skorzystać z e-deklaracji (także za pośrednictwem wielu komercyjnych aplikacji, które oferują fundacje, etc.) albo „Twój e-PIT” (nowej usługi Ministerstwa Finansów). W tych dwóch ostatnich wypadkach deklaracja składana jest drogą elektroniczną – zdecydowanie najszybciej i najprościej. Najszybciej także wówczas trafia do nas zwrot podatku w takim wypadku.

11. Co jeśli nie złożę zeznania? Czyli (prawie) najciekawsze na koniec. Poprzez wprowadzenie usługi Twój e-PIT osoby uzyskujące przychody tylko za pośrednictwem płatników (np. ze zlecenia, czy stosunku pracy), nawet nie składając zeznania formalnie je złożą. Jak to? Zeznanie przygotowane w usłudze Twój e-PIT złoży się samodzielnie, jeśli nie będziemy go modyfikować. Ci, który nie będą mieli tyle szczęścia powinni wysłać do urzędu spóźnione zeznanie wraz z tzw. czynnym żalem (informacją o przyczynach opóźnienia oraz wnioskiem o niekaranie). Ci, którzy będą mieli jeszcze mniej szczęścia, zostaną wezwani przez urząd do złożenia zeznania. No i w tym ostatnim wypadku w grę wchodzą ewentualne sankcje karne skarbowe (np. mandat) – choć w praktyce są one stosowane raczej rzadko.

12. Najciekawsze natomiast na koniec. Wychodzi na to, że rozliczenie PIT w tym roku to pikuś w porównaniu do tego, co czeka nas w roku 2023. Wówczas pierwszy raz będziemy rozliczać podatki liczone zgodnie z regulacjami Polskiego Ładu. Oj będzie się działo 😊

Jeśli masz pytania, Grzegorz chętnie odpowie. Jeszcze raz zachęcam Cię do zajrzenia do niego.